(Видео) „Избрана од градоначалникот“ е еден од критериумите по кои општините ангажираат адвокати

Можеби изгледа проблематично што локалните власти вработуваат адвокати и покрај тоа што имаат адвокати во персоналот, но вистинската дилема е – како да изберете адвокатска канцеларија? Едноставниот одговор е дека нема правила. Истражувањето на Центарот за граѓански комуникации покажува дека и адвокатите се именуваат по принципи како – избран од градоначалникот, избран по препорака или избран по слободен избор.

Единствениот градежник кој си зеде за право да разговара со нас на оваа тема беше Орсеј Горџиевски од Кисела Вода. Тој признава дека недостигаат интерни процедури за избор на адвокати, но вели дека општината внимава да не троши премногу по тој основ и ќе развие интерни процедури.

Ивица Коневски е името на лицето кое во два мандата беше градоначалник на општина Аеродром Скопје како кадар на ВМРО-ДПМНЕ. По поразот на изборите во 2017 година, тој отвори адвокатска канцеларија и оттогаш се занимава со адвокатура.

Општина Кисела Вода во изминатите три години ја водеше Орсеј Горџиевски, кадар на ВМРО-ДПМНЕ. Кога оваа локална самоуправа избра адвокат за своите потреби, ја избра адвокатската канцеларија „Коневски“.

Орсеј Ѓоргиевски – градоначалник на општина Кисела Вода

Градоначалникот на општината вели – изборот е направен поради ресорот и кадровската работа на адвокатската канцеларија, а не поради политичките врски.

„При изборот на адвокатска канцеларија, не треба да се земе предвид индивидуална, туку подготвеноста на тимот со кој ќе не застапува, односно колку луѓе има на располагање, портфолиото на адвокатската канцеларија, односно што постигнала во однос на успехот во застапувањето клиенти, така што мислам дека направивме добар избор со оваа опција, добро е да се напомене дека како општина сме на дното на листата по износот што треба да се плати“.

Вели градоначалникот на општината.

Иако Ѓорџиевски уверува дека адвокатското друштво „Коновски“ е избрано по заслуга, тој признава дека општината нема јасна процедура кога им требаат правни услуги. Вели дека почнал да подготвува ваков документ.

„Разговаравме со нашиот правен тим за внатрешните прописи кои би биле усвоени со одлука на Советот. Разговаравме и со некои советнички групи и мислам дека таква регулатива може да се случи веќе следната година.

– изјави Ѓорџиевски.

Случајот со општина Кисела Вода и Адвокатското друштво „Коневски“ го искористивме како пример за непостоење критериуми од државните органи при ангажирањето адвокати. Од многуте градоначалници што ги прашавме, градоначалникот Горгиевски беше единствениот кој се задолжи да зборува јавно.

А причината поради која баравме соговорници е поради неодамна објавеното истражување на Центарот за граѓански комуникации.

Центарот пресметал дека само лани од општински и државни буџети биле исплатени околу два милиони и милион евра на адвокатски канцеларии. Некои плаќања се поради изгубени спорови и извршни решенија.

Но, некои се за адвокатски услуги кои ги побарале самите службеници.

„Недостигаат јасно поставени внатрешни процедури врз основа на кои единиците на локалната самоуправа и министерствата ги избираат овие адвокати.

Вели Марко Митевски од Центарот за граѓански комуникации.

Марко Митевски – Центар за комуникација на граѓани

Кога станува збор за општините, 72 од 81 единица на локална самоуправа имаат ангажирано адвокати. Минатата година потрошил речиси еден милион евра, од кои 40% биле услуги на адвокати кои самиот ги ангажирал.

Митевски посочува дека само две општини имаат спроведено некаков процес на селекција, но и кај нив нема јасен внатрешен процес. Од друга страна, кога ги прашаа општините – по кои критериуми ги избрале адвокатите, добија одговори кои не оставија впечаток на објективен процес.

„Имаше различни одговори, како на пример дека градоначалникот сам го избрал адвокатот, дека адвокатот е избран со директна согласност, дека е избран од листа на адвокати, по слободен избор, од причини како нечија препорака или тоа што тој Адвокатската канцеларија е во општинската област Само две општини одговорија дека има некаков процес на селекција, но и недостига јасна процедура.

– изјави Митевски.

Адвокатските такси не се плаќаат секогаш за ангажмани, туку и за плаќања по спорови и извршни решенија. Така, кога се ќе се склопи, Град Скопје и општина Гази Баба се водечки во износот на парите што им се исплаќаат на адвокатите по кој било основ. Градот Скопје платил 214.000 евра, додека Гази Баба 123.000 евра.

Се обративме до градот Скопје и општина Гази Баба за да дознаеме по кои правила избираат правни застапници, како и за кои спорови овие две единици на локалната самоуправа им плаќаат пари на адвокатите, но ние тоа не го направивме. Добијте го одговорот.

Ако како репер се земат адвокатските канцеларии, вкупно 417 собрале најмалку еден динар од општина. На врвот на листата е скопскиот адвокат Влатко Ристовски, кој од општините Гази Баба и Карпош инкасирал вкупно 103 илјади евра. На второ место е адвокатката Билјана Панова која од град Скопје подигна 49 илјади евра. Третото е адвокатското друштво Стојановска-Дмитровски од Крива Паланка кое од осум општини инкасирало околу 39 илјади евра.

Ниту Ристовски, ниту Панова не сакаа да ги коментираат податоците од истражувањето пред камера.

Кога станува збор за министерствата, минатата година само две министерства бараа адвокати – за надворешни работи и за одбрана. Други плаќале адвокат по други основи, а логично, најмногу пари трошело Министерството за финансии за функционирање на државата, како судови, извршни решенија и камати.

Или од сметката за финансии исплатени се 834.000 евра на 327 адвокати. На ова отпаѓаат 82 отсто од парите што сите министерства заедно ги исплатиле на адвокатите. На второ место е Министерството за правда со исплата од приближно 56.000 евра, а на третото место на листата е Министерството за труд и социјална политика со уплата од приближно 35.000 евра.

Освен што плати најмногу, Министерството за финансии беше еден од ретките органи што одби да одговори на барањето за пристап до информации од јавен карактер од Центарот за граѓански комуникации.

„За ова истражување беа поднесени 11 претставки до Агенцијата за заштита на правото за слободен пристап до информациите од јавен карактер, од кои осум беа за општините, три за министерствата беа уважени ни одговара, но министерствата за информатичко општество, политички систем и финансии не ни одговорија.

– вели Митевски.

Побаравме мислење и од Адвокатската комора. Меѓу другото, не интересираше дали немањето процедури влијае на создавање нелојална конкуренција меѓу адвокатите. Не добивме никаков одговор до објавувањето на оваа приказна.

Значи, останува само документот на Центарот за граѓански комуникации и евентуално свеста на поединечните моќници дека е време да се воведат јасни процедури – како се избираат адвокатите, бидејќи Законот за јавни набавки не го регулира тоа.

Извор