Секој знае колку е непријатно кога не можеш да се наспиeш. Но што ќе се случи ако во еден момент целосно престанеме да спиеме?
Одговор на ова прашање дава ASAP Science :
Чудно е тоа што науката знае премногу малку на темата зошто спиеме и како настанал сонот во процесот на еволуцијата. Да лежите беспомошни, додека околу вас се вртат предатори, не изгледа многу практично. Постојат меѓутоа неколку јасни зависности кои научниците ги откриле во врска со спиењето. Возрасните кои спијат меѓу 6 и 8 часа на ноќ, живеат подолго. Премногу спиење може да доведе до проблеми со здравјето како срцеви заболувања и дијабетес. Од друга страна, хроничната ненаспаност повторно е поврзана со кардиоваскуларни заболувања, депресија, прекумерна тежина и дури мозочни оштетувања.
Што ќе се случи ако престанете да спиете од овој момент?
По првата непроспиена ноќ се стимулира мезолимбичниот систем и количината допамин во мозокот нагло отскокнува. Ова може да доведе до повисока енергичност, мотивација, позитивно расположение и дури зголемена желба за секс. Дури и тоа да звучи привлечно, газите по лизгава патека: мозокот постепено почнува да ги исклучува зоните одговорни за планирањето и проценката на одлуките што води до импулсивно однесување. Кога ќе настапи исцрпеност, чувствувате дека имате побавни реакции, ослабени перцепции и когнитивни функции. По околу два дена без спиење организмот ја губи способноста да ја преработува правилно гликозата. Имунолошкиот систем, исто запира со својата работа.
Во некои случаи 3 дена без спиење воделе до халуцинации. А ако сте заинтересирани за тоа како ќе изгледате физички, истражувања успеаа да докажат директна врска меѓу ненаспаноста и начинот на кој се перцепира надворешноста. Ненаспан, човекот изгледа помалку здраво и помалку атрактивно отколку добро одморен. Најдолгиот научно документиран период на несоница е 264 часа – или 11 дена. Иако учесниците во експериментот развивале проблеми со концентацијата, перцепциите и иритабилност, изненадувачки факт е дека долгата будност не влијала долгорочно врз здравјето.
Ниту еден од луѓето, кои се подложиле на сличен експеримент во медицински услови, не доживеале медицински, физиолошки, невролошки или психијатриски проблеми. Но станува збор за ограничен број на истражувања и тоа не значи дека не може да биде предизвикано трајно оштетување. Експериментите со лишување од сон , спроведени кај стаорци, обично доведуваат до смрт по 2 недели. Но, научниците не се сигурни дали животните умираат од недостаток на сон или поради стресот од постојаното будење. Ако барате одговор, можеби треба да обрнете внимание на една ретка генетска болест на мозокот наречена фатална фамилијарна инсомнија. Таа е поврзана со прогресивно влошување на несоница, што доведува до халуцинации, деменција и конечно до смрт. Погодени од оваа болест во светот се само 100 лица, но должината на животот при таква дијагноза е во просек 18 месеци. Со времето недостатокот на сон станува поголем и органите во телото почнуваат да се исклучуваат еден по еден. Значи, ако несоницата нема да ве убие брзо, тоа долготрајното лишување од сон, секако, ќе влијае негативно врз вашиот организм.
