Со откривање на генетските врски, нова студија го истражува интригантниот свет на леворакоста, нудејќи увид во развојот на мозокот и психијатриските особини на поединците.
Лејди Гага, Барак Обама, Бил Гејтс, Пол Макартни и Џастин Бибер имаат нешто заедничко со Џими Хендрикс, Џуди Гарланд и Дејвид Боуви – сите тие се леваци.
Околу 10 отсто од светската популација ја споделува оваа единствена особина, пренесува Zimo. Прашањето зошто некои поединци ја претпочитаат левата рака сè уште е тема на активно научно истражување.
Виновна е генетиката
Една неодамнешна студија објавена во списанието Nature Communications фрли светлина врз генетскиот аспект на леворакоста.
Научниците идентификуваа ретки варијанти на генот познат како TUBB4B, кој игра улога во контролирањето на обликот на клетката.
Овие варијанти се значително 2,7 пати почести кај левораките поединци, нудејќи увид во генетската позадина и ориентацијата на примарната рака.
Кај повеќето луѓе, левата хемисфера ја контролира и доминантната десна рака. Соодветните нервни влакна минуваат од лево кон десно во долниот дел на мозокот.
„Кај левораките поединци, десната хемисфера ја контролира доминантната рака“, објаснува невробиологот Клајд Френкс од Институтот за психолингвистика Макс Планк.
TUBB4B го контролира процесот на интеграција на протеините што е од витално значење за клеточната структура наречена микротубули.
Френкс сугерира дека овие микротубули можеби играат клучна улога во воспоставувањето на асиметрија на мозокот, што диктира која рака ќе биде доминантна.
Случајна варијација
Врз основа на генетските податоци на повеќе од 350.000 средовечни и постари луѓе од базата на податоци на Biobank во Обединетото Кралство, нова студија открива интригантни сознанија.
Додека околу 11 отсто од учесниците биле леваци, преваленцата на левораките варира на глобално ниво, под влијание на културните и еколошките фактори.
„Мислиме дека повеќето случаи на леворакост се случуваат едноставно поради случајни варијации за време на развојот на ембрионот на мозокот, без специфични генетски или еколошки влијанија“, објаснува Френкс.
Стигмата историски поврзана со леворакоста, рефлектирана во јазикот и културните практики, исчезна со текот на времето. Сепак, разликите во распространетоста сè уште постојат во различни региони, што укажува на културно потиснување на леворакоста.
Покрај горенаведените импликации, студијата укажува и на потенцијалните врски помеѓу асиметријата на мозокот и психијатриските особини.
Поединци со состојби како шизофренија или аутизам имаат поголема веројатност да бидат леваци или да ги користат двете раце подеднакво, што укажува на заеднички генетски патишта.
„Некои од гените кои функционираат во мозокот во развој за време на раниот живот би можеле да бидат вклучени и во мозочната асиметрија и во психијатриските особини“, заклучува Френкс.
Извор: index.hr
