Арктичките глечери, за кои некогаш се мислеше дека се недопрени, сега откриваат траги од 13 вообичаени состојки во производите за лична нега, вклучително и кремата за сончање. Откритието, објавено од Маријана Д’Амико и нејзините колеги од Универзитетот Ка’ Фоскари во Венеција, го нагласува присуството на овие супстанции во арктичката снежна обвивка на норвешкиот архипелаг Свалбард.
За некои од овие хемикалии ова е првпат да се забележи нивно присуство во снегот на Свалбард, истакнува Д’Амико.
Овие соединенија, наречени „Хемикалии на појавната загриженост на Арктикот“ (CEACs), се дел од списокот за следење што го составуваат научници за животна средина кои го следат загадувањето на животната средина на Арктикот. Иако CEACs претходно беа пронајдени во поларните региони, нивните примарни извори и транспортните процеси остануваат слабо разбрани.
Новото истражување, објавено во списанието „Science of the Total Environment“, се фокусираше на 13 состојки кои вообичаено се наоѓаат во производите за лична нега, собирајќи 25 примероци снег од различни локации, вклучително и глечери.
Ветерот како главен механизам за пренос?
Изненадувачки, сите глечери освен еден покажаа повисоки концентрации на УВ филтри во текот на зимата, со бензофенон-3 (BP3) и октокрилен особено распространети на врвовите на глечерите. Научниците се сомневаат дека транспортот на ветерот е веројатниот механизам за овие хемикалии кои апсорбираат УВ да стигнат до оддалечените арктички глечери. Арктичката магла, загаден систем на воздушни маси, може да придонесе за овој пренос бидејќи покрива огромни области во текот на зимата.
Загриженоста не произлегува само од присуството на овие загадувачи, туку и од непознатото влијание врз водните патишта и морската средина кога снегот се топи. Д’Амико ја нагласува потребата од дополнително земање примероци од мраз за да се утврди дали овие супстанции се приближуваат до нивоата на еколошки токсични. Студените, ледени средини покажуваат различно хемиско однесување од потоплите региони, што бара посебни поларни студии за да се разберат потенцијалните влијанија од нивното загадување.
Додека некои земји заземаат претпазлив став, забранувајќи одредени УВ филтри, глобалниот дофат на овие загадувачи ја нагласува потребата од координирани меѓународни напори. Една нова студија фрла светлина на сложената меѓусебна поврзаност помеѓу човечките активности, атмосферскиот транспорт и ранливоста на навидум оддалечените средини на загадување. Како што се откриваат отпечатоците на човечкото загадување на Арктикот, разбирањето и управувањето со овие загадувачи на нивниот извор станува критично.
